Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC) είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του δέρματος και συνήθως εμφανίζεται στα βασικά κύτταρα του εξωτερικού στρώματος του δέρματος. Συχνά εμφανίζεται ως αργά αναπτυσσόμενο, λευκό ή κηρώδες εξόγκωμα και συνήθως προκαλείται από έκθεση σε υπεριώδη (UV) ακτινοβολία. Ενώ το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα σπάνια εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος, η άμεση θεραπεία, όπως η χειρουργική αφαίρεση, είναι απαραίτητη για την πρόληψη της τοπικής βλάβης των ιστών. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα βασίζεται στην εξέταση 68 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα περιλαμβάνεται μαζί με 12 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων των Αισθητηρίων και του Δέρματος, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου καθώς και στον Γενετικό Έλεγχο για Νεοπλασίες και Προκαρκινικές Δυσπλασίες, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου μαζί με 19 ακόμα νοσήματα.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Τα περισσότερα βασικοκυτταρικά καρκινώματα οφείλονται σε παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) από το ηλιακό φως. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μεταλλάξεις στο DNA αυτών των κυττάρων που τα καθιστούν καρκινικά. Τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα έχουν ένα σημαντικό κληρονομικό συστατικό, έτσι ώστε τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό ή άτομα που έχουν ήδη νοσήσει από αυτόν τον τύπο καρκίνου να εμφανίζουν μεγαλύτερη προδιάθεση να τον αναπτύξουν.
Μεταξύ των μη γενετικών παραγόντων κινδύνου που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξή του είναι:
- Έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Τα περισσότερα βασικοκυτταρικά καρκινώματα προκαλούνται από την παρατεταμένη έκθεση στο υπεριώδες φως από τον ήλιο, τους λαμπτήρες μαυρίσματος και τα solarium. Τα σοβαρά ηλιακά εγκαύματα αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο
- Η χρήση της έκθεσης σε υπεριώδη ακτινοβολία για τη θεραπεία άλλων καταστάσεων μπορεί να προδιαθέσει την εμφάνιση αυτού τον τύπο καρκίνου
- Ανοιχτόχρωμο δέρμα. Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος μεταξύ των ατόμων που έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες ή που κάνουν εύκολα εγκαύματα
- Τα περισσότερα αναπτύσσονται σε άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών, επειδή το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα μερικές φορές χρειάζεται δεκαετίες για να αναπτυχθεί
- Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα
- Έκθεση σε αρσενικό
- Κληρονομικά σύνδρομα όπως η μελαγχρωματική ξηροδερμία ή το σύνδρομο Gorlin-Goltz
Συμπτώματα
Συνήθως εκδηλώνεται στα μέρη του σώματος που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο, ειδικά στο πρόσωπο και το λαιμό. Εμφανίζεται ως δερματική βλάβη που συνήθως έχει μερικά από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Στίλβον εξόγκωμα στο χρώμα του δέρματος
- Καφέ, μαύρη ή γάλαζιου χρώματος πληγή
- Επίπεδη, φολιδωτή κηλίδα
- Λευκωπή, κηρώδης, ουλώδης βλάβη χωρίς καθορισμένα όρια
Πρόληψη
Ο πιο σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας είναι η υπεριώδης ακτινοβολία που απορροφάται από τα κύτταρα του δέρματος προκαλώντας μεταλλάξεις στο DNA. Για τη μείωση του κινδύνου βασικοκυτταρικού καρκινώματος, συνιστώνται τα ακόλουθα μέτρα:
- Μείωση της έκθεσης στο ηλιακό φως, ειδικά στη μέση της ημέρας. Χρήση αντηλιακού σε κάθε έκθεση, μακρυμάνικα ρούχα, μακριά παντελόνια και καπέλα. Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι πιο έντονη σε μεγαλύτερα υψόμετρα και πρέπει επίσης να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την εξάσκηση χειμερινών σπορ όπως το σκι.
- Αποφύγετε τις συσκευές αυτομαυρίσματος.
- Τα άτομα υψηλού κινδύνου θα πρέπει να πραγματοποιούν αυτοέλεγχο μία φορά το μήνα και να επισκέπτονται τακτικά δερματολόγο για εξετάσεις προκειμένου να ανιχνεύονται σε πρώιμο στάδιο προκαρκινικές βλάβες.
