Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος είναι ένας κοινός τύπος καρκίνου του δέρματος που προκύπτει από τα πλακώδη κύτταρα. Συχνά προκαλείται από παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία. Η θεραπεία περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση του όγκου, ακτινοθεραπεία και σε ορισμένες περιπτώσεις, χημειοθεραπεία. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα βασίζεται στην εξέταση 18 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος περιλαμβάνεται μαζί με 12 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων των Αισθητηρίων και του Δέρματος, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου καθώς και στον Γενετικό Έλεγχο για Νεοπλασίες και Προκαρκινικές Δυσπλασίες, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου μαζί με 19 ακόμα νοσήματα.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Η συντριπτική πλειοψηφία των ακανθοκυτταρικών καρκινωμάτων είναι αποτέλεσμα παρατεταμένης έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία από τον ήλιο ή τους λαμπτήρες μαυρίσματος (solarium). Αυτή η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στο DNA και να μετατρέψει ένα φυσιολογικό κύτταρο σε καρκινικό.
Παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο είναι:
- Ανοιχτόχρωμο δέρμα. Αν και ο καθένας μπορεί να εμφανίσει αυτόν τον τύπο καρκίνου, η λιγότερη μελανίνη του δέρματος παρέχει λιγότερη προστασία από τις βλαβερές συνέπειες των ακτίνων UV
- Υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο χωρίς επαρκή προστασία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο
- Χρήση θαλάμων αυτομαυρίσματος (solarium)
- Ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων
- Ατομικο ιστορικό προκαρκινικών βλαβών ή καρκίνου του δέρματος
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα όπως σε ασθενείς με λευχαιμία ή που υποβάλλονται σε θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά
- Κάπνισμα
- Ορισμένες παθολογικές καταστάσεις όπως η μελαγχρωστική ξηροδερμία
Συμπτώματα
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα, αν και είναι πολύ πιο συχνό σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο όπως το τριχωτό της κεφαλής, τα αυτιά ή το πρόσωπο. Τα σημεία και συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ερυθρό οζίδιο που είναι τραχύ και φολιδωτό
- Ανοιχτές πληγές που δεν επουλώνονται ή που επουλώνονται και επανέρχονται
- Ανυψωμένη περιοχή σε μια παλιά ουλή ή έλκος
Μπορεί επίσης να εμφανίζονται ως μια επίπεδη περιοχή που παρουσιάζει μικρές αλλαγές σε σύγκριση με το κανονικό δέρμα.
Πρόληψη
Τα περισσότερα καρκινώματα του δέρματος μπορούν να προληφθούν. Για να γίνει αυτό, συνιστάται να:
- Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο τις θερμές ώρες της ημέρας, όταν οι ακτίνες UV είναι πιο έντονες
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακό υψηλού δείκτη προστασίας όλο το χρόνο, ακόμα και τις συννεφιασμένες μέρες
- Φοράτε προστατευτικά ρούχα όταν η έκθεση στον ήλιο είναι αναπόφευκτη
- Αποφύγετε τα solarium για τεχνητό μαύρισμα
- Ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας και πηγαίνετε για δερματολογικό έλεγχο σε κρεατοελιές, φακίδες κ.λπ.
- Μην καπνίζετε
