Η βιολογικώς δραστική βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) είναι μια εξέταση που βασίζεται σε μικροβιολογική μέθοδο και μετράει τη συνολική περιεκτικότητα σε βιολογικώς δραστική βιταμίνη Β1 σε ένα δείγμα αίματος.
Ποια είναι τα οφέλη από τη μέτρηση των βιολογικώς δραστικών βιταμινών;
Αυτό η εξέταση μετράει τους in vivo βιολογικά ενεργούς μεταβολίτες της βιταμίνης Β1 (θειαμίνη). Η βιολογική δράση (βιοδραστικότητα) των βιταμινών έχει μεγαλύτερη αξία και αποτελεί πιο αντιπροσωπευτική ένδειξη της ενεργού συγκέντρωσης των βιταμινών από την απλή χημική μέτρηση των επιπέδων τους, ειδικά σε περιπτώσεις όπου αυτές οι ενδείξεις χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της θεραπείας υποκατάστασης ή για τον έλεγχο μιας θεραπευτικής παρέμβασης.
Η μέτρηση των βιολογικώς δραστικών βιταμινών συνιστάται όταν η εξέταση των βιταμινών στο πλάσμα, τον ορό ή το ολικό αίμα, βρίσκονται στη γκρίζα ζώνη, δηλαδή έχουν οριακές τιμές και όταν τα μετρούμενα επίπεδα των βιταμινών δεν είναι συμβατά με την παρατηρούμενη κλινική εικόνα ή τις υπόλοιπες εργαστηριακές εξετάσεις.
Η βιοδραστική μορφή της βιταμίνης Β1 είναι η πυροφωσφορική θειαμίνη. Παίζει σημαντικό ρόλο ως συνένζυμο στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των αμινοξέων. Η πυροφωσφορική θειαμίνη είναι ένας ζωτικός συμπαράγοντας για ένζυμα που συμμετέχουν σε διάφορες βασικές μεταβολικές διεργασίες στο νευρικό σύστημα, την καρδιά, τα κύτταρα του αίματος και τους μυς. Η βιταμίνη Β1 βοηθά στη μετατροπή των υδατανθράκων σε ενέργεια, απαραίτητη για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου και των νευρικών κυττάρων και της καρδιάς.
Ανεπάρκεια βιταμίνης Β1
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης Β1 μπορεί να προκύψει από ανεπάρκεια στη διατροφή. Μια σοβαρή ανεπάρκεια βιταμίνης Β1 μπορεί να οδηγήσει σε Beriberi, που χαρακτηρίζεται από διαταραχές της λειτουργίας των νεύρων, της καρδιάς και του εγκεφάλου. Ανεπάρκεια μπορεί να εμφανιστεί σε αλκοολικούς ή σε ειδικές κλινικές καταστάσεις όπως αιμοκάθαρση, χρόνια περιτοναϊκή κάθαρση ή μετά από χορήγηση γλυκόζης σε ασθενή με έλλειψη βιταμίνης Β1. Άλλα νοσήματα που σχετίζονται με την ανεπάρκεια της βιταμίνης Β1 είναι η εγκεφαλοπάθεια του Wernicke, το σύνδρομο Korsakow και ορισμένες μορφές παράλυσης του Landry. Έχει βρεθεί επίσης και μυοπάθεια που σχετίζεται με ανεπάρκεια θειαμίνης.
Ενδείξεις για τον προσδιορισμό της βιταμίνης Β1
- Υποψία ανεπάρκειας βιταμίνης Β1
- Προσδιορισμός της μεταβολικά δραστικής βιταμίνης Β1
- Συμπληρωματική λήψη βιταμίνης Β1 σε ασθενείς που λαμβάνουν ολική παρεντερική διατροφή
- Διαταραχές του μεταβολισμού των αμινοξέων
- Δυσαπορρόφηση λόγω αλκοολισμού
- Ασθενείς με υποψία νευρίτιδας
Πώς μετρώνται οι βιολογικά δραστικές βιταμίνες;
Για τον έλεγχο των βιολογικά δραστικών βιταμινών, το δείγμα αίματος υποβάλλεται σε ενζυμική προ-επεξεργασία και στη συνέχεια τοποθετείται σε μικροπλάκες που περιέχουν μικροοργανισμούς ευαίσθητους στις ελεγχόμενες βιταμίνες (π.χ. Lactobacillus fermentum, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus leichmanii, Saccharomyces cerevisiae). Το θρεπτικό μέσο, το οποίο είναι ειδικό και μοναδικό για κάθε βιταμίνη, περιέχει όλα τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών, εκτός από τη βιταμίνη που πρόκειται να μετρηθεί. Όταν το αίμα του ασθενούς προστίθεται στο υλικό, οι μικροοργανισμοί αναπτύσσονται μέχρι να εξαντληθεί η βιταμίνη που εξετάζεται. Η ανάπτυξη των μικροοργανισμών μετράται μετά από 72 ώρες επώασης σε ειδικό αναλυτή και συγκρίνεται με τη συγκέντρωση της βιταμίνης σε μια πρότυπη καμπύλη. Η βιοδραστικότητα της εξεταζόμενης βιταμίνης είναι ευθέως ανάλογη με τη μετρούμενη ανάπτυξη των μικροοργανισμών.