Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται από το νευρικό σύστημα προκειμένου να μεταφέρουν τις πληροφορίες από κύτταρο σε κύτταρο. Οι νευροδιαβιβαστές είναι σημαντικοί παράγοντες στη χημεία του εγκεφάλου βοηθώντας μας να σκεφτούμε και να επεξεργαστούμε τον κόσμο γύρω μας. Η ισορροπία τους είναι ζωτικής σημασίας για τη συναισθηματική και ψυχική ευεξία του ανθρώπου.
Ο Έλεγχος των Νευροδιαβιβαστών περιλαμβάνει τη μέτρηση των μορίων της ντοπαμίνης, σεροτονίνης, νοραδρεανλίνης, αδρεανλίνης, γ-αμινοβουτυρικού οξέος (GABA), του γλουταμικού οξέος και της γλυκίνης σε δείγμα ούρων.
Με ποια νοσήματα σχετίζονται οι ανισορροπίες των νευροδιαβιαστών;
Οι διαταραχές στην ισορροπία των νευροδιαβιαβαστών εμπλέκονται σε διάφορα νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις όπως:
- Σύνδρομο διάσπασης προσοχής-υπερκινητικότητα (ADHD)
- Υπερκινητικότητα
- Επιθετική συμπεριφορά και ευερεθιστότητα
- Παρορμητική συμπεριφορά
- Κρίσεις πανικού
- Στρες
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Κατάθλιψη και διαταραχές της διάθεσης
- Κόπωση
- Αμνησία και διαταραχές της μνήμης
- Αϋπνία και άλλες διαταραχές του ύπνου
- Χαμηλή λίμπιντο
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (νεύρωση)
- Προ-εμμηνορρυσιακό σύνδρομο
Τι περιλαμβάνει ο Έλεγχος των Νευροδιαβιβαστών;
Αδρεναλίνη: Η αδρεναλίνη ή επινεφρίνη είναι ταυτόχρονα ορμόνη και νευροδιαβιβαστής. Η αδρεναλίνη απελευθερώνεται από τα επινεφρίδια μαζί με νοραδρεναλίνη και είναι υπεύθυνες για την αντίδραση «μάχης-ή-φυγής». Η αδρεναλίνη επηρεάζει τις καρδιαγγειακές λειτουργίες και το μεταβολισμό της γλυκόζης. Μη-ισορροπημένα επίπεδα αδρεναλίνης μπορεί να προκαλέσουν επιθετικότητα, θυμό, επινεφριδιακή εξάντληση, αύξηση του βάρους και στρες.
Νοραδρεναλίνη: Η νοραδρεναλίνη ή νορεπινεφρίνη λειτουργεί ως ορμόνη του στρες και ως νευροδιαβιβαστής στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Μαζί με την αδρεανλίνη, είναι υπεύθυνες για την αντίδραση «μάχης-ή-φυγής» (fight-or-flight), αυξάνοντας την απελευθέρωση γλυκόζης και την ροή του αίματος στο σώμα. Η νοραδρεναλίνη συντίθεται στο ίδιο βιοχημικό μονοπάτι με την ντοπαμίνη. Μη-ισορροπημένα επίπεδα νοραδρεναλίνης μπορεί να προκαλέσουν επιθετικότητα, στρες και κατάθλιψη.
Ντοπαμίνη: Η ντοπαμίνη είναι ο κύριος νευροδιαβιβαστής που σχετίζεται με το κέντρο ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Απελευθερώνεται όταν ο οργανισμός βιώνει ευχάριστες καταστάσεις και όταν τις αναζητάει. Η ντοπαμίνη εμπλέκεται επίσης στην αισθητηριακή ολοκλήρωση, την προσοχή, τον ύπνο, τη μάθηση και τη δημιουργία κινήτρων. Η ντοπαμίνη συμμετέχει στη ρύθμιση της διάθεσης και της κινητικότητας του οργανισμού.
Σεροτονίνη: Η σεροτονίνη είναι ο νευροδιαβιβαστής που συνδέεται περισσότερο με τη διάθεση. Η σεροτονίνη προέρχεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη και βρίσκεται κυρίως στο γαστρεντερικό σωλήνα και στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Όταν βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα, προλαμβάνει την εμφάνιση κατάθλιψης και μειώνει την αντίδραση στον πόνο. Η ανισορροπία των επιπέδων σεροτονίνης μπορεί να συμβάλει στην οστεοπενία και την οστεοπόρωση, σε διαταραχές της πέψης, στο αίσθημα κόπωσης, στην κακή διάθεση, σε εξάψεις και διαταραχές του ύπνου.
Γ-Αμινοβουτυρικό Οξύ: Το γ-αμινοβουτυρικό Οξύ (GABA) είναι ο κυριότερος ανασταλτικός νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο. Το GABA είναι σημαντικό για βασικές λειτουργίες του σώματος και τη ρύθμιση των άλλων νευροδιαβιβαστών. Διεγείρει τη χαλάρωση και είναι σημαντικό μόριο για τη συνολική ευεξία. Η ανισορροπία στα επίπεδα του GABA μπορεί να προκαλέσει λήθαργο, νευρικότητα, στρες, κατάθλιψη και αϋπνία.
Γλουταμινικό Οξύ: Το γλουταμινικό οξύ είναι ένας σημαντικός μεσολαβητής των διεγερτικών σημάτων στον εγκέφαλο και συμμετέχει σε πολλές διεργασίες της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων των γνωστικών λειτουργιών, της μνήμης και της μάθησης.
Γλυκίνη: Η γλυκίνη παίζει διπλό ρόλο, ως νευροδιαβιβαστής και ως αμινοξύ που χρησιμεύει ως δομικό στοιχείο για τις πρωτεΐνες. Κλινικά, υψηλά επίπεδα γλυκίνης υπάρχουν στο στρες και μπορεί να σχετίζονται με ανεπάρκειες βιταμινών του συμπλέγματος Β ή/και τις διαδικασίες μεθυλίωσης. Τα επίπεδα της γλυκίνης είναι χαμηλά στον διαβήτη, τον υποθυρεοειδισμό, την παχυσαρκία και μετά από έντονη άσκηση. Επίσης, τα χαμηλά επίπεδα γλυκίνης μπορεί να σχετίζονται με κατάθλιψη.
