Η δεϊωδινάση D2 είναι ένζυμο που παράγεται στα κύτταρα για να επιτρέψει τη μετατροπή της Τ4 στην πολύ ισχυρότερη μορφή της θυρεοειδικής ορμόνης, την Τ3. Μια μετάλλαξη στο γονίδιο DIO2 μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια της Τ3 εντός των κυττάρων, αλλά οι συνήθεις εργαστηριακές εξετάσεις της θυρεοειδικής λειτουργίας δεν μπορούν να δείξουν το πρόβλημα. Αυτό σημαίνει ότι οι εξετάσεις αίματος TSH, T4 και T3 φαίνονται φυσιολογικές.
Οι περισσότερες από τις βιολογικές επιδράσεις των θυρεοειδικών ορμονών στο σώμα οφείλονται στη δράση της Τ3. Οι πιο κοινές μορφές υποκατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών περιλαμβάνουν τη χορήγηση Τ4. Λόγω του πολυμορφισμού του γονιδίου της δεϊωδινάσης 2, η περιφερειακή μετατροπή της Τ4 σε Τ3 είναι μειωμένη και μπορεί να χρειαστεί η προσθήκη Τ3 για να αντισταθμίσει τα μειωμένα ενδοκυτταρικά επίπεδα της Τ3, και που δεν μπορούν να ανιχνευθούν στις εξετάσεις αίματος.
Περισσότερες πληροφορίες
Οι φορείς του πολυμορφισμού Thr92Ala-DIO2 μπορεί να εμφανίζουν και αντίσταση στην ινσουλίνη. Πληθυσμιακές μελέτες έχουν δείξει συσχετίσεις μεταξύ του πολυμορφισμού Thr92Ala-DIO2 με υπέρταση, αντίσταση στην ινσουλίνη, διαβήτη τύπου 2, διπολική διαταραχή, νοητική υστέρηση, χαμηλό πηλίκο νοημοσύνης (IQ), οστεοαρθρίτιδα και αυξημένο ρυθμό καταστροφής των οστών. Μια πρόσφατη μελέτη σε ασθενείς με νόσο Graves και Hashimoto αποκάλυψε ότι ο γονότυπος Thr92-DIO2 είναι λιγότερο συχνός, ειδικά στη νόσο Hashimoto, σε σύγκριση με τους υγιείς.
Ο πολυμορφισμός Thr92Ala-DIO2 είναι σχετικά κοινός, υπάρχει στο 12−36% του πληθυσμού. Δεδομένου του ρόλου του DIO2 σε κυτταρικό επίπεδο των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο πολυμορφισμός Thr92Ala-DIO2 έχει συνδεθεί με κακή ανταπόκριση των υποθυρεοειδικών ασθενών στη θεραπεία υποκατάστασης με ορμόνες. Αν και οι περισσότεροι ασθενείς τα πηγαίνουν καλά στη θεραπεία υποκατάστασης με λεβοθυροξίνη (LT4), μια μειοψηφία (περίπου 15%) παραμένει συμπτωματική παρά το γεγονός ότι επιτυγχάνει φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH). Οι υπολειπόμενες κλινικές εκδηλώσεις του (μη ανταποκρινόμενου) υποθυρεοειδισμού σε αυτούς τους ασθενείς περιλαμβάνουν αντικειμενικά ευρήματα, δηλαδή υψηλότερο ΔΜΣ, μεγαλύτερη χρήση β-αναστολέων, στατινών ή αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και χαμηλότερη ενεργειακή δαπάνη, καθώς και υποκειμενικά ευρήματα, δηλαδή δυσκολία στη διαχείριση βάρους, κόπωση ή χαμηλά επίπεδα ενέργειας και προβλήματα με τη διάθεση και τη μνήμη.
Το γονίδιο DIO2 εκφράζεται στην υπόφυση, το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), τον καφέ λιπώδη ιστό, τη μήτρα, τον πλακούντα, στον θυρεοειδή αδένα και την καρδιά. Τα υψηλότερα επίπεδα έκφρασης στον εγκέφαλο βρίσκονται σε έναν εξειδικευμένο τύπο νευρογλοιακών κυττάρων που ονομάζονται τανυκύτταρα, τα οποία επενδύουν τα τοιχώματα της τρίτης κοιλίας και επεκτείνονται στον υποθάλαμο και τη μέση εξοχή. Τα αστροκύτταρα εκφράζουν επίσης τη δεϊωδινάση D2 και παρέχουν Τ3 στους νευρώνες και άλλα νευρικά κύτταρα.
