Η Akkermansia muciniphila είναι ένα Gram-αρνητικό, μη κινητό, αναερόβιο βακτήριο που δεν σχηματίζει σπόρια και ανήκει στο φύλο Verrucomicrobia. Απομονώθηκε για πρώτη φορά από τα κόπρανα ενός υγιούς ατόμου το 2004. Η Akkermansia muciniphila βασίζεται για την ανάπτυξή της στην παρουσία βλέννας ως πηγή άνθρακα, αζώτου και ενέργειας. Αποτελεί το 1% έως 3% του συνολικού εντερικού μικροβιώματος και βρίσκεται σε περισσότερο από το 90% των υγιών ενηλίκων, αλλά μειώνεται στους ηλικιωμένους.
Η ικανότητα της Akkermansia muciniphila να αποικοδομεί και να χρησιμοποιεί τη βλέννας ως μοναδική πηγή άνθρακα και αζώτου της δίνει ιδιαίτερη σημασία για το γαστρεντερικό σύστημα του ανθρώπου, δίνοντας την ευκαιρία σε άλλα βακτήρια να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν χρησιμοποιώντας τους μεταβολίτες που προκύπτουν από την αποικοδόμηση της βλέννας.
Έχει βρεθεί ότι η Akkermansia muciniphila διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία των ξενιστών, ρυθμίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνοντας τη λειτουργία του εντερικού φραγμού και βελτιώνοντας τον μεταβολισμό στην περίπτωση της παχυσαρκίας και του διαβήτη. Επιπλέον, βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ της υψηλότερης συγκέντρωσης της Akkermansia muciniphila και της χαμηλότερης συχνότητας εμφάνισης παχυσαρκίας. Η συγκέντρωσή της βρέθηκε να μειώνεται σε διάφορα είδη νοσημάτων όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης τύπου 2, οι φλεγμονώδεις παθήσεις και τα ηπατικά νοσήματα. Πολλές μελέτες που στοχεύουν στη θεραπεία μεταβολικών νοσημάτων έχουν επικεντρωθεί στην παρακολούθηση των επιπέδων της A. muciniphila για την αξιολόγηση της επιτυχίας της θεραπείας.
Έχει βρεθεί τόσο σε πειραματικά μοντέλα σε πειραματόζωα όσο και σε κλινικές σε ανθρώπους ότι η Akkermansia muciniphila είναι σε μειωμένες συγκεντρώσεις στο έντερο στις εξής παθολογικές καταστάσεις:
- Παχυσαρκία
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
- Διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας
- Φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου
- Ελκώδη κολίτιδα
- Σκωληκοειδίτιδα
- Αλκοολική ηπατική νόσος
- Μη-μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα
- Ψωρίαση
- Διαταραχές αυτιστικού φάσματος
Έχει επίσης βρεθεί σε πολύ αυξημένες συγκεντρώσεις σε ορισμένους καρκίνους του γαστρεντερικού (παχέος εντέρου, στομάχου), σε λοιμώξεις από Clostridia και στην ατοπική δερματίτιδα με ταυτόχρονη παρουσία τροφικών αλλεργιών.
Λόγω των ευεργετικών της επιδράσεων στον ανθρώπινο οργανισμό, πρόσφατες μελέτες έχουν προωθούν τη χρήση της ως προβιοτικού. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν τρεις έγκυρες δημοσιευμένες μελέτες που ανέφεραν την ασφάλεια χρήσης και τον ευεργετικό ρόλο της A. muciniphila ως προβιοτικού σε παχύσαρκους ανθρώπους, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη κλινικές δοκιμές για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της χρήσης της A. muciniphila σε παχύσαρκους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και σε υπεργλυκαιμικούς ασθενείς. Η Akkermansia muciniphila θεωρείται ως προβιοτικό νέας γενιάς.
Ποιες τροφές αυξάνουν τα επίπεδα της Akkermansia muciniphila;
Σε γενικές γραμμές, οι φυτικές ίνες και οι πολυφαινόλες. Οι πολυφαινόλες απορροφώνται ελάχιστα από το λεπτό έντερο και έως και το 90% των φαινολών φτάνουν στο παχύ έντερο. Οι κατάλληλες πολυφαινόλες περιλαμβάνονται στο πράσινο τσάι, στο κρασί και το χυμό σταφυλιού, στο εκχύλισμα από cranberries καθώς επίσης και στο ρόδι. Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, φασολιών, δημητριακών ολικής άλεσης και φυτικών τροφών που περιέχουν ινουλίνη και ολιγοφρουκτόζη μπορούν να βελτιώσουν τα επίπεδα της Akkermansia muciniphila.
Ο ποσοτικός προσδιορισμός της Akkermansia muciniphila μαζί με τα υπόλοιπα ευρήματα του EnteroScan® μας δίνει τη δυνατότητα να καθορίσουμε το κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα Μικροβιωματικής Διατροφής και Μικροβιωματικής Θεραπείας που σαν στόχο έχει τη βελτίωση της σύνθεσης και των λειτουργιών του εντερικού μικροβιώματος. Μέσα από τη διαδικασία εξισορρόπησης του εντερικού μικροβιώματος μπορούμε να επιτύχουμε τα βέλτιστα επίπεδα σωματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπινου οργανισμού.
