Η μέτρηση των IgM αντισωμάτων έναντι του ιού Zika χρησιμοποιείται στη διάγνωση της νόσου.
Ο ιός Zika είναι μέλος της οικογένειας Flaviviridae και μεταδίδεται στον άνθρωπο από κουνούπια. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ουγκάντα το 1947 και παρέμεινε σχετικά ασαφής μέχρι που εμφανίστηκε ένα σημαντικό ξέσπασμα το 2015-2016, κυρίως στην Αμερική. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως από τα κουνούπια του γένους Aedes, ιδιαίτερα τα κουνούπια των ειδών Aedes aegypti και Aedes albopictus.
Αιτίες και μετάδοση: Ο ιός Zika μεταδίδεται κυρίως στον άνθρωπο μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών του γένους Aedes. Αυτά τα κουνούπια είναι επίσης υπεύθυνα για τη μετάδοση και άλλων ιών όπως ο δάγκειος πυρετός και ο ιός chikungunya. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής, από μια έγκυο γυναίκα στο έμβρυο της και μέσω μεταγγίσεων αίματος.
Συμπτώματα: Πολλοί άνθρωποι που μολύνοται από τον ιό Ζίκα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ή τα συμπτώματα είναι ήπια και αυτοπεριοριζόμενα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, συνήθως εμφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες έως μία εβδομάδα μετά τη μόλυνση και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πυρετός: Ήπιος έως μέτριος πυρετός.
- Εξάνθημα: Δερματικό εξάνθημα, συχνά με μικρές κόκκινες κηλίδες.
- Πόνος στις αρθρώσεις: Πόνος στις αρθρώσεις, ιδιαίτερα στους καρπούς, τα γόνατα και τους αστραγάλους.
- Επιπεφυκίτιδα: Ερυθρότητα και ερεθισμός των ματιών.
- Μυϊκός πόνος: Μπορεί επίσης να εμφανιστούν μυϊκοί πόνοι και πονοκέφαλοι.
Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν από μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα. Οι σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά η λοίμωξη από τον ιό Ζίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανωμαλίες στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, ιδιαίτερα μικροκεφαλία (ασυνήθιστα μικρό κεφάλι και εγκέφαλο) και άλλες νευρολογικές επιπλοκές.
Διάγνωση και θεραπεία: Η διάγνωση της λοίμωξης από τον ιό Ζίκα περιλαμβάνει την κλινική αξιολόγηση και τις εργαστηριακές εξετάσεις για την ανίχνευση της παρουσίας του ιού ή του γενετικού υλικού του στο αίμα, τα ούρα ή άλλα βιολογικά υγρά.
Ένα θετικό αποτέλεσμα ειδικών IgG ή IgM αντισωμάτων υποδηλώνει μόλυνση με τον ιό Zika. Όμως αυτά τα αποτελέσματα δεν πρέπει να θεωρούνται διαγνωστικά για τη λοίμωξη από τον ιό Zika. Ψευδώς θετικά αποτελέσματα μπορεί να εμφανιστούν σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί από άλλους, συγγενικούς φλαβοϊούς, συμπεριλαμβανομένου του ιού του δάγκειου πυρετού, ή σε ασθενείς που έχουν εμβολιαστεί κατά του ιού του κίτρινου πυρετού. Μπορεί να χρειάζεται επιβεβαιωτικός έλεγχος των θετικών δειγμάτων και μπορεί επίσης να χρειάζεται έλεγχος του δείγματος με αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης σε πραγματικό χρόνο για τον ιό Ζίκα (RT-PCR).
Ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα μπορεί επίσης να προκύψουν εξαιτίας της λήψης του δείγματος πριν από την ανάπτυξη των IgM αντισωμάτων (λιγότερο από 4 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων) ή αφού τα επίπεδα IgM έχουν μειωθεί κάτω από τα ανιχνεύσιμα επίπεδα. Τα αρνητικά αποτελέσματα από άτομα υψηλού κινδύνου που είναι ανοσοκατεσταλμένα θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή.
Πρόληψη: Η πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό Zika περιλαμβάνει διάφορες στρατηγικές για την αποφυγή τσιμπήματος κουνουπιών, τη μείωση του κινδύνου σεξουαλικής μετάδοσης και την προστασία των εγκύων γυναικών:
- Έλεγχος κουνουπιών: Εξάλειψη των περιοχών αναπαραγωγής κουνουπιών, με τη χρήση εντομοκτόνων και προστατευτικός ρουχισμός για να αποτραπούν τα τσιμπήματα κουνουπιών.
- Ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές: Χρήση προφυλακτικών ή αποφυγή σεξουαλικής επαφής εάν εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε ταξιδέψει σε περιοχές ενδημικές για τον ιό Zika.
- Προφυλάξεις εγκυμοσύνης: Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν τα ταξίδια σε περιοχές που είναι ενδημικές για τον ιό Ζίκα και να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη τσιμπήματος κουνουπιών εάν διαμένουν σε τέτοιες περιοχές.
