Το σύνδρομο Bloom είναι μια σπάνια γενετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μικρό ανάστημα, προδιάθεση για ανάπτυξη διαφόρων καρκίνων και χαρακτηριστική εμφάνιση προσώπου. Προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο BLM, το οποίο διατηρεί τη γονιδιωματική σταθερότητα βοηθώντας στην αποκατάσταση των βλαβών του DNA. Το σύνδρομο Bloom κληρονομείται με αυτοσωματικό υπολειπόμενο τρόπο, που σημαίνει ότι ένα άτομο πρέπει να κληρονομήσει δύο αντίγραφα του μεταλλαγμένου γονιδίου (ένα από κάθε γονέα) για να εκδηλώσει τη διαταραχή. Ο συνολικός επιπολασμός της νόσου είναι άγνωστος, αλλά είναι πιο διαδεδομένος στον εβραϊκό πληθυσμό ή στον πληθυσμό των Ασκενάζι, όπου εκτιμάται σε περίπου 1 στις 48.000 γεννήσεις.
Ο γενετικός έλεγχος του συνδρόμου Bloom συμπεριλαμβάνεται στον Γενετικό Έλεγχο των Μονογονιδιακών Νοσημάτων της Διαγνωστικής Αθηνών μαζί με άλλα περίπου 100 κληρονομικά νοσήματα, μεταξύ των οποίων η κυστική ίνωση (71 μεταλλάξεις) και ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού (γονίδια BRCA1 415 μεταλλάξεις & BRCA2 419 μεταλλάξεις).
Βασικά χαρακτηριστικά και πτυχές του συνδρόμου Bloom περιλαμβάνουν:
- Διαταραχή ανάπτυξης: Τα άτομα με σύνδρομο Bloom εμφανίζουν συνήθως κοντό ανάστημα. Η διαταραχή της ανάπτυξης γίνεται εμφανής στην πρώιμη παιδική ηλικία και επιμένει καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής.
- Χαρακτηριστικά προσώπου: Το σύνδρομο συνδέεται με μια χαρακτηριστική εμφάνιση του προσώπου, που περιλαμβάνει μακρύ, στενό πρόσωπο, προεξέχουσα μύτη και μικρή κάτω γνάθο.
- Ανωμαλίες του δέρματος: Το σύνδρομο Bloom χαρακτηρίζεται από φωτοευαισθησία, γεγονός που σημαίνει ότι τα άτομα είναι πιο ευαίσθητα στο ηλιακό φως. Το δέρμα μπορεί να εμφανίσει εξάνθημα ή ερυθρότητα όταν εκτίθεται στο ηλιακό φως.
- Ανοσοανεπάρκεια: Οι ασθενείς με σύνδρομο Bloom μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα σε λοιμώξεις λόγω ανωμαλιών του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Χρωμοσωμική αστάθεια: Ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου Bloom είναι η χρωμοσωμική αστάθεια, που οδηγεί σε αυξημένη συχνότητα θραύσεων και αναδιατάξεων στο DNA. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων καρκίνων.
- Προδιάθεση καρκίνου: Τα άτομα με σύνδρομο Bloom έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, ιδιαίτερα λευχαιμίας και διάφορων συμπαγών όγκων. Ο κίνδυνος καρκίνου αυξάνεται με την ηλικία.
- Προβλήματα γονιμότητας: Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες με σύνδρομο Bloom μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα γονιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας σύλληψης και του αυξημένου κινδύνου αποβολών.
- Διαχείριση: Δεν υπάρχει θεραπεία για το σύνδρομο Bloom και η διαχείριση επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων συμπτωμάτων και στην παροχή υποστηρικτικής φροντίδας. Η τακτική παρακολούθηση για την εμφάνιση καρκίνου και η έγκαιρη διάγνωση αποτελούν κρίσιμα στοιχεία της περίθαλψης. Λόγω της πολύπλοκης φύσης του συνδρόμου Bloom, μια διεπιστημονική προσέγγιση που περιλαμβάνει γενετιστές, ογκολόγους, δερματολόγους και άλλους ειδικούς είναι συχνά απαραίτητη για την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας. Η τακτική παρακολούθηση και η προληπτική διαχείριση πιθανών επιπλοκών είναι απαραίτητες για τα άτομα με σύνδρομο Bloom. Η γενετική συμβουλευτική συνιστάται για τις οικογένειες που πάσχουν από σύνδρομο Bloom για να κατανοήσουν το πρότυπο κληρονομικότητας και να αξιολογήσουν τον κίνδυνο για τις μελλοντικές γενιές.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται μέσω γενετικού ελέγχου για τον εντοπισμό μεταλλάξεων στο γονίδιο BLM. Ο προγεννητικός έλεγχος είναι διαθέσιμος για οικογένειες που διατρέχουν κίνδυνο.
Το σύνδρομο Bloom είναι μια σπάνια αυτοσωματική υπολειπόμενη διαταραχή που προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο BLM που κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ελικάση RecQ. Οι ελικάσες είναι πρωτεΐνες που συνδέονται απευθείας με το DNA για να χαλαρώσουν την περιέλιξή του και αυτή η δράση είναι απαραίτητη για πολλές διαδικασίες όπως η κυτταρική διαίρεση και η αποκατάσταση των βλαβών στο DNA.
Η μετάλλαξη c.2207_2212delinsTAGATTC (p.Tyr736fs) είναι η πιο συχνή παραλλαγή που προκαλεί νόσο, ειδικά στον εβραϊκό πληθυσμό Ασκενάζι και εμφανίζεται σε 1 στα 111 άτομα. Αυτή η μετάλλαξη συνίσταται στη διαγραφή 6 και την επακόλουθη εισαγωγή 7 νουκλεοτιδίων στο εξώνιο 10, προκαλώντας αλλοίωση του τρόπου ανάγνωσης και εμφάνιση ενός κωδικονίου πρώιμης διακοπής. Επομένως, παράγεται μια κολοβωμένη μη λειτουργική πρωτεΐνη ή απουσιάζει εντελώς. Σε ασθενείς, αυτή η μετάλλαξη έχει παρατηρηθεί σε ομοζυγωτία.
Έχουν περιγραφεί και άλλες παραλλαγές που εμφανίζονται επανειλημμένα σε συγκεκριμένους πληθυσμούς. Οι παραλλαγές c.2923del (p.Gln975fs) και c.2695C>T (p.Arg899Ter) έχουν αναγνωριστεί σε μη Ιταλούς Ευρωπαίους και Βορειοαμερικανούς. Η c.557_559del μετάλλαξη (p.Ser186_Lys187delinsTer) απαντάται συχνότερα στην Ιαπωνία, ενώ η c.2506_2507del παραλλαγή (p.Arg836fs) είναι κοινή στους Αμερικανούς ισπανικής καταγωγής.
Οι ασθενείς που φέρουν ένα αντίγραφο μιας παθογόνου παραλλαγής στο γονίδιο BLM δεν παρουσιάζουν τη συμπτωματολογία της νόσου. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού ή του προστάτη ή καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ο γενετικός έλεγχος του συνδρόμου Bloom αναλύει τις 9 συχνότερες παθογόνες μεταλλάξεις του γονιδίου BLM.
Με την συγκεκριμένη τεχνική που χρησιμοποιείται στην γενετική ανάλυση, αναλύονται μόνον οι συγκεκριμένες μεταλλάξεις του γονιδίου που αναφέρονται και που βιβλιογραφικά είναι οι σημαντικότερες και οι πιο συχνές. Όμως θα πρέπει να σημειωθεί, ότι είναι πιθανόν να υπάρχουν και άλλες γονιδιακές ή χρωμοσωμικές μεταλλάξεις στο προς έλεγχο γονίδιο και που δεν είναι δυνατόν να εντοπισθούν με την συγκεκριμένη μέθοδο. Για αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές τεχνικές ανάλυσης όπως π.χ. η αλληλούχιση επόμενης γενιάς (NGS).
