Οι λοιμώξεις από πρωτόζωα μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά γαστρεντερικά προβλήματα και είναι αρκετά διαδεδομένες παγκοσμίως, ειδικά σε περιοχές με κακές πρακτικές υγιεινής. Αυτή η εξέταση καλύπτει τα πιο σημαντικά εντερικά πρωτόζωα χρησιμοποιώντας την μοριακή μέθοδο (PCR) και περιλαμβάνει τον έλεγχο για τα εξής: Entamoeba histolytica, Cryptosporidium parvum, Isospora/Cystoisospora belli, Dientamoeba fragilis, Blastocystis hominis, Giardia lamblia και Entamoeba dispar.
Entamoeba histolytica
Η Entamoeba histolytica είναι ένα πρωτόζωο που προκαλεί την αμοιβάδωση και η οποίο μπορεί να οδηγήσει τόσο σε εντερικές όσο και σε εξωεντερικές εκδηλώσεις.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, μέσω μολυσμένων τροφίμων και νερού και με επαφή από άτομο σε άτομο.
- Συμπτώματα: Κυμαίνεται από ασυμπτωματική λοίμωξη έως σοβαρή δυσεντερία με αιματηρή διάρροια, κοιλιακό άλγος, πυρετό και σε χρόνιες περιπτώσεις, ηπατικά αποστήματα.
- Θεραπεία: Μετρονιδαζόλη ή τινιδαζόλη ακολουθούμενη από έναν παράγοντα όπως η παρομομυκίνη ή η ιωδοκινόλη για την εξάλειψη των κύστεων στο έντερο.
Cryptosporidium parvum
Το Cryptosporidium parvum (κρυπτοσπορίδιο)είναι ένα πρωτόζωο που προκαλεί την κρυπτοσποριδίαση, ένα νόσημα του γαστρεντερικού.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, συνήθως μέσω μολυσμένου νερού, συμπεριλαμβανομένου του νερού από πισίνες.
- Συμπτώματα: Υδαρής διάρροια, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, έμετος, πυρετός και απώλεια βάρους. Τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα σοβαρά σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
- Θεραπεία: Η νιταζοξανίδη χρησιμοποιείται σε ανοσολογικά επαρκείς ασθενείς, ενώ η υποστηρικτική φροντίδα είναι κρίσιμη για τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Isospora/Cystoisospora belli
Η Cystoisospora belli (πρώην Isospora belli) προκαλεί κυστοϊσοσπορίαση, οδηγώντας σε γαστρεντερικά συμπτώματα.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, μέσω της κατάποσης μολυσμένων τροφίμων ή νερού.
- Συμπτώματα: Υδαρής διάρροια, κοιλιακό άλγος, απώλεια βάρους, πυρετός και ηωσινοφιλία. Χρόνια λοίμωξη μπορεί να συμβεί σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
- Θεραπεία: Η τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη είναι η θεραπεία εκλογής, με υποστηρικτική φροντίδα για ενυδάτωση.
Dientamoeba fragilis
Η Dientamoeba fragilis είναι ένα πρωτόζωο που σχετίζεται με γαστρεντερικά συμπτώματα, αν και η παθογένειά του συζητείται.
- Μετάδοση: Αβέβαιη, αλλά πιθανώς μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού ή μέσω αυγών σκωλήκων όπως αυτά του Enterobius vermicularis.
- Συμπτώματα: Διάρροια, κοιλιακό άλγος, φούσκωμα και ναυτία. Μερικά άτομα μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικά.
- Θεραπεία: Μετρονιδαζόλη ή ιωδοκινόλη είναι οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες θεραπείες και ελέγχοντας ταυτόχρονα για την ανάγκη θεραπείας των πιθανών λοιμώξεων από σκώληκες.
Blastocystis hominis
Το Blastocystis hominis είναι ένα συχνό πρωτόζωο που βρίσκεται στο έντερο των ανθρώπων και πολλών ζώων, συχνά με ασαφή κλινική σημασία.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, μέσω μολυσμένων τροφίμων και νερού.
- Συμπτώματα: Διάρροια, κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, ναυτία και κόπωση, αν και πολλές λοιμώξεις είναι ασυμπτωματικές.
- Θεραπεία: Συχνά δεν απαιτείται για ασυμπτωματικά άτομα. Συμπτωματικές περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με μετρονιδαζόλη ή τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη.
Giardia lamblia
Η Giardia lamblia (επίσης γνωστή ως Giardia intestinalis ή Giardia duodenalis) προκαλεί την γιαρδίαση, μια κοινή εντερική λοίμωξη.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, μέσω μολυσμένου νερού, τροφής και της επαφής από άτομο σε άτομο.
- Συμπτώματα: Υδαρής διάρροια, κοιλιακές κράμπες, φούσκωμα, ναυτία, απώλεια βάρους και κόπωση.
- Θεραπεία: Χρησιμοποιούνται συνήθως σχήματα με μετρονιδαζόλη, τινιδαζόλη, ή νιταζοξανίδη. Η ενυδάτωση είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Entamoeba dispar
Η Entamoeba dispar είναι μια μη παθογόνος αμοιβάδα μορφολογικά ταυτόσημη με την Entamoeba histolytica.
- Μετάδοση: Μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού, μέσω μολυσμένων τροφίμων και νερού.
- Συμπτώματα: Γενικά ασυμπτωματική, καθώς η E. dispar θεωρείται μη παθογόνος.
- Θεραπεία: Συνήθως, δεν απαιτείται λόγω της μη παθογόνου φύσης της, αλλά η ακριβής διάγνωση είναι απαραίτητη για την αποφυγή περιττής θεραπείας.
Λοιμώξεις από πρωτόζωα όπως αυτές που προκαλούνται από Entamoeba histolytica, Cryptosporidium parvum, Cystoisospora belli, Dientamoeba fragilis, Blastocystis hominis, Giardia lamblia, και Entamoeba dispar παρουσιάζουν σημαντικό πρόβλημα υγείας, ιδιαίτερα σε περιοχές με κακή υγιεινή. Η διάγνωση βασίζεται στην εξέταση των κοπράνων, με τις σύγχρονες μεθόδους όπως η PCR να παρέχουν ακριβέστερη αναγνώριση. Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με τον παθογόνο παράγοντα, εστιάζοντας σε συγκεκριμένους αντιμικροβιακούς παράγοντες και υποστηρικτική φροντίδα. Η βελτίωση του αποχετευτικού δικτύου, οι πρακτικές υγιεινής και η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη αυτών των λοιμώξεων.
