H περιφερική αρτηριακή νόσος (ΠΑΝ) είναι μια παθολογική κατάσταση του κυκλοφορικού στην οποία οι στενωμένες αρτηρίες μειώνουν τη ροή του αίματος στα άκρα, συνηθέστερα στα πόδια. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, κράμπες και αδυναμία. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, φάρμακα και σε σοβαρές περιπτώσεις, χειρουργικές επεμβάσεις χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της περιφερικής αρτηριακής νόσου και τη βελτίωση της κυκλοφορίας. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για την περιφερική αρτηριακή νόσο βασίζεται στην εξέταση 18 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για την περιφερική αρτηριακή νόσο περιλαμβάνεται μαζί με 14 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Αναπνευστικού και του Καρδιαγγειακού Συστήματος, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Η περιφερική αρτηριακή νόσος προκαλείται συχνά από αθηροσκλήρωση κατά την οποία συσσωρεύονται λιπώδεις εναποθέσεις στα τοιχώματα των αρτηριών και μειώνουν τη ροή του αίματος και μπορεί ακόμη και να την εμποδίζουν. Λιγότερο συχνά μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονή στα αγγεία, τραυματισμούς ή δυσπλασίες συνδέσμων ή μυών.
Μεταξύ των μη γενετικών παραγόντων που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου, ξεχωρίζουν οι εξής:
- Κάπνισμα
- Διαβήτης
- Παχυσαρκία
- Υπέρταση
- Υπερχοληστερολαιμία
- Είναι πιο συχνή μετά την ηλικία των 65 ετών, αν και μπορεί να εμφανιστεί νωρίτερα σε άτομα υψηλού κινδύνου
- Υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος που σε περίσσεια μπορεί να βλάψει τα αρτηριακά τοιχώματα
Συμπτώματα
Τα περισσότερα άτομα με περιφερική αρτηριακή νόσο δεν έχουν καθόλου ή έχουν ήπια συμπτώματα, αν και ένα ποσοστό μπορεί να έχει συμπτώματα αναπηρίας. Εμφανίζεται συχνότερα στα κάτω άκρα, όπου η φλεβική επιστροφή εμποδίζεται, αν και μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα. Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Επώδυνες μυϊκές κράμπες συνήθως στα πόδια μετά από σωματική δραστηριότητα.
- Μούδιασμα ή αδυναμία στα πόδια.
- Αίσθηση κρύου στα κάτω άκρα.
- Πληγές που δύσκολα επουλώνονται, κυρίως στα κάτω άκρα.
- Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος.
- Στίλβον δέρμα στα πόδια.
- Έλλειψη παλμού ή ασθενής παλμός στην πάσχουσα περιοχή.
Πρόληψη
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της περιφερικής αρτηριακής νόσου είναι να ακολουθήσετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει:
- Αποφυγή καπνίσματος και παθητική έκθεση στον καπνό του τσιγάρου.
- Εάν υπάρχει, διατήρηση τον διαβήτη υπό έλεγχο.
- Τακτική σωματική άσκηση.
- Μείωση των επιπέδων χοληστερόλης.
- Διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρος.
- Αποφυγή της κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά και σάκχαρα, δίνοντας προτεραιότητα στα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
