Ημικρανίες είναι ένας τύπος πονοκεφάλου που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο, συχνά συνοδεύεται από ναυτία, ευαισθησία στο φως και τον ήχο και οπτικές διαταραχές. Η θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη των ημικρανιών, καθώς και αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για την ημικρανία βασίζεται στην εξέταση 38 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για την ημικρανία περιλαμβάνεται μαζί με 15 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Νευρικού Συστήματος, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Η αιτία της ημικρανίας δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα προσωρινής μη φυσιολογικής εγκεφαλικής δραστηριότητας που επηρεάζει τα νευρικά σήματα, τις χημικές ουσίες και τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο και που θα μπορούσαν να οφείλονται σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Έχουν προταθεί ορισμένοι παράγοντες που προκαλούν αυτή την κατάσταση και που μπορεί να επηρεάζουν ή όχι, την εμφάνιση της ημικρανίας.
- Οι διακυμάνσεις των οιστρογόνων κατά την έμμηνο ρύση, την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση φαίνεται να προκαλούν ημικρανίες σε πολλές γυναίκες.
- Τα αλκοολούχα ποτά, ιδιαίτερα το κρασί και τα ποτά με καφεΐνη.
- Στρες, άγχος ή άλλα συναισθηματικά προβλήματα.
- Διάφορα ερεθίσματα όπως έντονα φώτα ή δυνατοί ήχοι. Οι έντονες μυρωδιές (αρώματα, διαλύτες) και ο καπνός του τσιγάρου μπορεί επίσης να προκαλέσουν ημικρανία σε ορισμένους ανθρώπους.
- Έλλειψη ύπνου, υπερβολικός ύπνος ή ακανόνιστα μοτίβα ύπνου.
- Έντονη σωματική άσκηση, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής δραστηριότητας.
- Αλλαγές στον καιρό ή στην ατμοσφαιρική πίεση.
- Τα από του στόματος αντισυλληπτικά που βασίζονται κυρίως σε οιστρογόνα και αγγειοδιασταλτικά (νιτρογλυκερίνη για καρδιακές παθήσεις) μπορούν να επιδεινώσουν τις ημικρανίες.
- Παράλειψη γευμάτων, αφυδάτωση, καθώς και ορισμένα τρόφιμα όπως παλαιωμένα τυριά, αλμυρά, επεξεργασμένα τρόφιμα και πρόσθετα τροφίμων, όπως το γλυκαντικό ασπαρτάμη, το συντηρητικό γλουταμινικό ή τα νιτρικά και τα νιτρώδη άλατα.
Επί του παρόντος, έχουν επίσης περιγραφεί ως παράγοντες κινδύνου για προδιάθεση στην εμφάνιση ημικρανίας:
- Φύλο: Οι γυναίκες είναι τρεις φορές πιο επιρρεπείς.
- Ηλικία: Η μέγιστη επίπτωση εμφανίζεται συνήθως γύρω στην εφηβεία, φθάνοντας στη μέγιστη έντασή της στα 30 και μειώνεται σε ένταση και συχνότητα από αυτό το σημείο και μετά, αν και μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία.
Συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα είναι ο πονοκέφαλος ήπιος, μέτριος ή σοβαρός. Μπορεί να μετακινείται από τη μια πλευρά του κεφαλιού στην άλλη, να επηρεάζει μια συγκεκριμένη περιοχή ή να εξαπλώνεται στο πρόσωπο και το λαιμό. Οι ημικρανίες μπορεί να περάσουν από τέσσερα στάδια: πρόδρομο στάδιο, αύρα, κεφαλαλγία και στάδιο αποδρομής, αν και δεν εμφανίζουν όλες οι ημικρανίες και τα τέσσερα στάδια.
- Πρόδρομο στάδιο: μία ή δύο ημέρες πριν, μπορεί να γίνουν αντιληπτές ανεπαίσθητες ενδεικτικές αλλαγές όπως δυσκοιλιότητα, αλλαγές της διάθεσης, επιθυμία για φαγητό, μυϊκή δυσκαμψία, κατακράτηση υγρών και αυξημένη ούρηση ή συχνό χασμουρητό.
- Αύρα: μπορεί να εμφανιστεί πριν ή κατά τη διάρκεια του πονοκέφαλου. Αποτελείται από ένα οπτικό σύμπτωμα, όπως λάμψεις, φωτεινά σημεία, σχήματα ή απώλεια όρασης, που μπορεί να συνοδεύεται και από άλλες διαταραχές όπως μυρμήγκιασμα στα χέρια ή στα πόδια, μούδιασμα ή αδυναμία στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος ή δυσκολία στην ομιλία, ζάλη ή ανισορροπία και σπανιότερα απώλεια συνείδησης. Συχνά εκδηλώνεται μέσα σε λίγα λεπτά και μπορεί να διαρκέσει έως και 1 ώρα.
- Κεφαλαγία: μπορεί να διαρκέσει από ώρες έως 3 ημέρες εάν δεν αντιμετωπιστεί, με μεταβλητή συχνότητα μεταξύ των ατόμων. Εκτός από τον ίδιο τον πόνο, ο οποίος επιδεινώνεται με την κίνηση του κεφαλιού, μπορεί να υπάρχει ευαισθησία στο φως, τον ήχο, τις μυρωδιές ή την αφή, ναυτία και έμετος.
- Στάδιο αποδρομής: εξάντληση, σύγχυση ή αδυναμία, μερικές φορές ακόμη και ευφορία, μπορεί να γίνει αισθητή μετά την κεφαλαλγία.
Άλλα συμπτώματα της ημικρανίας μπορεί να είναι η απώλεια της όρεξης, αίσθημα έντονης θερμότητας (ιδρώτας) ή κρύου (ρίγη), ωχρότητα, διάρροια (σπάνια) ή πυρετός.
Πρόληψη
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για την πρόληψη της ημικρανίας είναι να αναγνωρίσετε τις καταστάσεις που προκαλούν τις κρίσεις και να προσπαθήσετε να τις αποφύγετε. Φροντίστε τον τρόπο ζωής, ελέγχετε τακτικά το βάρος και τη γενική σας υγεία (αρτηριακή πίεση, σάκχαρο αίματος).
Κάντε σωματική άσκηση για τον περιορισμό του στρες και τη βελτίωση της γενικής κατάστασης της υγείας, αρκεί να μην είναι επιβλαβής ή να αποτελεί έναυσμα για τις κρίσεις.
Η διατροφή είναι μια πτυχή που έχει συσχετιστεί με τις ημικρανίες, αλλά αυτή είναι συγκεκριμένη για κάθε άτομο και γι' αυτό συνιστάται η διατήρηση ενός ημερολογίου διατροφής προκειμένου να εντοπιστούν οι τροφές που προκαλούν κρίση ημικρανίας και η αποφυγή τους.
