Ο Μοριακός Έλεγχος των Δυνητικά Παθογόνων Μικροβίων χρησιμοποιείται για την εξέταση των δυνητικά παθογόνων μικροβίων από τις τάξεις των Bacilli (Βακίλλων), των Betaproteobacteria (β-Πρωτεοβακτηρίων) και των Gammaproteobacteria (γ-Πρωτεοβακτηρίων) που προκαλούν νοσοκομειακές λοιμώξεις και λοιμώξεις της κοινότητας με τη βοήθεια της μεθόδου Αλυσιδωτής Αντίδρασης Πολυμεράσης (PCR).
Οι δυνητικά παθογόνοι (ευκαιριακοί) μικροοργανισμοί μπορούν να γίνουν η αιτία μιας λοίμωξης υπό αρκετές και διαφορετικές καταστάσεις όπως χρόνιες ασθένειες, τραύματα, ειδικές ιατρικές θεραπείες, νοσηλεία, εγκυμοσύνη και τοκετός, πολύ νεαρή ή μεγάλη ηλικία. Τα νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα διαθέτουν ειδική νοσοκομειακή χλωρίδα με ορισμένους τύπους μικροοργανισμών να είναι πιθανοί μολυσματικοί παράγοντες. Μπορούν να μεταδοθούν από άλλους ασθενείς ή από το ιατρικό προσωπικό και να προκαλέσουν νοσοκομειακές λοιμώξεις, οι οποίες συχνά οδηγούν σε σοβαρή νόσο και παρατεταμένη νοσηλεία. Οι λοιμώξεις, που προκαλούνται από δυνητικά παθογόνους μικροοργανισμούς, μπορεί να ποικίλλουν από πυώδεις-φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις έως πνευμονία, νεκρωτική απονευρωσίτιδα και μηνιγγίτιδα. Οι δυνητικά παθογόνοι μικροοργανισμοί μπορούν επίσης να προκαλέσουν λοιμώξεις της κοινότητας, όπως λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού, του ουροποιητικού συστήματος, λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων κ.λπ. Τέτοιες λοιμώξεις είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για ασθενείς με χρόνιες παθήσεις (σακχαρώδης διαβήτης, κυστική ίνωση, αλκοολισμός κ.λπ.).
Αρκετοί εκπρόσωποι των δυνητικά παθογόνων μικροοργανισμών έχουν ταξινομηθεί σε μια ξεχωριστή ομάδα μικροβίων. Τα παθογόνα ESKAPE είναι παράγοντες νοσοκομειακών λοιμώξεων που είναι εξαιρετικά λοιμογόνοι και ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά. (ESKAPE: Enterococcus faecium, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniaе, Acinetobacter baumannii, Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter spp.).
Η εφαρμογή των πολύ ευαίσθητων μοριακών διαγνωστικών συστημάτων στη μικροβιολογική διαγνωστική ρουτίνα βρίσκεται σε άνοδο. Τα συστήματα πολλαπλής αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) επιτρέπουν την ανίχνευση πολλών παθογόνων εντός της ίδιας ανάλυσης ενώ μπορεί να ανιχνευθεί ακόμη και η παρουσία των παραγόντων ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά. Οι αναλύσεις που βασίζονται στην PCR είναι συνήθως πιο ακριβές αλλά και πιο ευαίσθητες και πολύ πιο γρήγορες από τις μεθόδους που βασίζονται στις συμβατικές μικροβιολογικές καλλιέργειες. Αυτό συνήθως αυξάνει την ποιότητα της διάγνωσης και προσφέρει τη δυνατότητα της χρησιμοποίησης έγκαιρα της πιο κατάλληλης αντιμικροβιακής θεραπείας.
Ο Μοριακός Έλεγχος των Δυνητικά Παθογόνων Μικροβίων περιλαμβάνει τους εξής μικροοργανισμούς:
- Achromobacter ruhlandii: Κλινικά, τα πιο σημαντικά βακτήρια για ασθενείς με κυστική ίνωση
- Achromobacter xylosoxidans: Κλινικά, τα πιο σημαντικά βακτήρια για ασθενείς με κυστική ίνωση
- Acinetobacter spp.: Συνήθεις αιτιολογικοί παράγοντες σοβαρών νοσοκομειακών λοιμώξεων. Παθογόνο ESKAPE. Το A. baumannii είναι συχνά πολυανθεκτικό
- Burkholderia spp.: Κλινικά σημαντικό μικρόβιο για ασθενείς με κυστική ίνωση
- Citrobacter freundii: Συχνά αποκτά πολυαντοχή στα αντιβιοτικά
- Citrobacter koseri: Συχνά προκαλεί λοιμώξεις σε νεογνά και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς
- Enterobacter cloacae: Έχει αντοχή στα αντιβιοτικά. Παθογόνο ESKAPE
- Enterobacteriales: Περιλαμβάνει πολλά κλινικά σημαντικά είδη (Citrobacter spp, E. coli, Klebsiella spp, κ.λπ.)
- Enterococcus spp.: Ο E. faecium (80-90% όλων των εντερόκοκκων που απομονώνονται από τον άνθρωπο) προκαλεί νοσοκομειακές λοιμώξεις, μπορεί συχνά να είναι ανθεκτικό στα αντιβιοτικά. Παθογόνο ESKAPE. Ο E. faecalis (5–10%) είναι αιτιολογικός παράγοντας λοιμώξεων της κοινότητας
- Escherichia coli: Κυρίαρχος αιτιολογικός παράγοντας νοσοκομειακών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με πολλαπλή αντοχή στα αντιβιοτικά.
- Haemophilus spp.: Περιλαμβάνει πολλά κλινικά σημαντικά είδη (H. influenzaе, H. parainfluenzae, H. haemolyticus κλπ.). Ο H. parainfluenzae μπορεί να προκαλέσει έως και το 4% της επίκτητης πνευμονίας στην κοινότητα
- Haemophilus influenzae: Ένας από τους κύριους αιτιολογικούς παράγοντες των πνευμονικών λοιμώξεων σε ασθενείς με κυστική ίνωση. Περισσότερο από το 90% των λοιμώξεων από H. influenzae συμβαίνουν σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών (κυρίως νεογέννητα)
- Klebsiella pneumoniae: Συχνά οδηγεί σε λοιμώξεις και μπορεί να είναι θανατηφόρες σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Παθογόνο ESKAPE
- Klebsiella oxytoca: Μπορεί να έχει αντοχή στα αντιβιοτικά
- Morganella morganii: Προκαλεί λοιμώξεις μετεγχειρητικών τραυμάτων και του ουροποιητικού συστήματος. Ορισμένα στελέχη είναι ανθεκτικά σε πολλά αντιβιοτικά. Μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις με υψηλή θνησιμότητα
- Serratia marcescens: Προκαλεί εξάρσεις νοσοκομειακών λοιμώξεων. Ορισμένα στελέχη είναι ανθεκτικά στις βήτα-λακταμάσες εκτεταμένου φάσματος (ESBLs) ή στην ιμιπενέμη
- Staphylococcus spp.: Ιδιαίτερα επικίνδυνοι μικροοργανσιμοί για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς, ασθενείς με χρόνιες παθήσεις και άτομα που νοσηλεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συχνά είναι ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά
- Staphylococcus aureus: Μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη βακτηριαιμίας, ενδοκαρδίτιδας και οστεοαρθρικών και πνευμονικών λοιμώξεων, καθώς και σε λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών ιστών. Ιδιαίτερα κλινικά σημαντικό για ασθενείς με κυστική ίνωση. Παθογόνο ESKAPE
- Stenotrophomonas maltophilia: Συχνά παρουσιάζει ανθεκτικότητα σε πολλά φάρμακα. Κλινικά σημαντικό για ασθενείς με κυστική ίνωση
- Streptococcus spp.: Μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις σε διάφορες θέσεις και με διαφορετικό βαθμό σοβαρότητας, συμπεριλαμβανομένων και διεισδυτικών λοιμώξεων
- Streptococcus agalactiae: Μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα και βακτηριαιμία στα νεογνά καθώς και λοιμώξεις σε γυναίκες μετά τον τοκετό
- Streptococcus pneumoniae: Ένας από τους κύριους αιτιολογικούς παράγοντες πνευμονίας στον κόσμο, επηρεάζει ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς
- Streptococcus pyogenes: Προκαλεί τόσο ήπιες όσο και σοβαρές λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένης της νεκρωτικής απονευρωσίτιδας, του συνδρόμου του στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ και της βακτηριαιμίας
- Proteus spp.: Ο P. mirabilis και ο P. vulgaris προκαλούν ουρολοιμώξεις, μολύνσεις τραυμάτων και μηνιγγίτιδα. Ο P. mirabilis είναι πολυανθεκτικός
- Pseudomonas aeruginosa: Κλινικά σημαντικό για ασθενείς με κυστική ίνωση. Παθογόνο ESKAPE
