Ο διαλυτός υποδοχέας της ιντερλευκίνης-2 (sIL-2R) είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο αίμα και σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Η ιντερλευκίνη-2 (IL-2) είναι μια κυτοκίνη, ένα μόριο σηματοδότησης που παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των ανοσολογικών αποκρίσεων. Η IL-2 παράγεται από ενεργοποιημένα Τ κύτταρα και διεγείρει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των Τ κυττάρων, τα οποία είναι σημαντικά συστατικά του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ο υποδοχέας της IL-2 υπάρχει σε δύο μορφές: μια μορφή δεσμευμένη στη μεμβράνη (mIL-2R) που βρίσκεται στην επιφάνεια των Τ κυττάρων και μια διαλυτή μορφή (sIL-2R) που απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος. Η μορφή δεσμευμένη στη μεμβράνη συμμετέχει στη μετάδοση σημάτων στο Τ λεμφοκύτταρο όταν συνδέεται η IL-2 με αυτό, προωθώντας την ενεργοποίηση και τον πολλαπλασιασμό των Τ κυττάρων.
Ο υποδοχέας της ιντερλευκίνης 2 (IL-2) είναι ένα σύμπλοκο ετεροτριμερούς πρωτεΐνης (αβγ) με την γ-αλυσίδα να είναι ίδια με της ιντερλευκίνης 4 (IL-4) και της ιντερλευκίνης 7 (IL-7). Η α υπομονάδα αυτού του συμπλόκου, η IL-2Rα (γνωστή επίσης ως Tac αντιγόνο και CD25) είναι μια διαμεμβρανική γλυκοπρωτεΐνη με ΜΒ 55 κDa και με μόνο 13 αμινοξέα από τα 351 να βρίσκονται στην κυτταροπλασματική πλευρά της μεμβράνης. Η IL-2Rα, η IL-2Rβ αλυσίδα και η IL-2Rγ αλυσίδα, αποτελούν τον υποδοχέα της IL-2 υψηλής συγγένειας. Οι ομοδιμερείς αλυσίδες IL-2Rα δημιουργούν έναν υποδοχέα χαμηλής συγγένειας, ενώ οι ομοδιμερείς αλυσίδες IL-2Rβ δημιουργούν έναν υποδοχέα μέσης συγγένειας. Η διαλυτή μορφή του IL-2Ra εμφανίζεται στον ορό, παράλληλα με την αυξημένη έκφρασή του στα κύτταρα.
Η διαλυτή μορφή sIL-2R, απελευθερώνεται όταν ενεργοποιούνται τα Τ κύτταρα και εκφράζουν τον υποδοχέα IL-2 που συνδέεται με τη μεμβράνη. Αυτή η διαλυτή μορφή μπορεί να ανιχνευθεί στο αίμα και χρησιμεύει ως δείκτης ενεργοποίησης των Τ κυττάρων. Τα αυξημένα επίπεδα του sIL-2R στο αίμα συχνά συνδέονται με ορισμένες διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως αυτοάνοσες ασθένειες και λεμφοϋπερπλαστικές διαταραχές (καταστάσεις όπου υπάρχει ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη στο λεμφικό σύστημα).
Η μέτρηση των επιπέδων του sIL-2R στο αίμα μπορεί να είναι χρήσιμη στη διάγνωση και την παρακολούθηση ορισμένων ασθενειών. Για παράδειγμα, αυξημένα επίπεδα sIL-2R μπορεί να παρατηρηθούν σε καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και ορισμένοι τύποι λεμφωμάτων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βιοδείκτης για την αξιολόγηση του βαθμού ενεργοποίησης των Τ κυττάρων και της έντασης της ανοσολογικής απόκρισης.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν αναφέρει αυξημένα επίπεδα sIL-2R σε ασθενείς με σαρκοείδωση, καθιερώνοντάς τον ως βιοδείκτη για την ασθένεια. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι η μέτρηση της sIL-2R μπορεί να χρησιμεύσει ως δείκτης επιτυχίας της θεραπείας.
Η ευαισθησία της sIL-2R στον ορό ως διαγνωστικού βιοδείκτη για τη σαρκοείδωση είναι περίπου 79% και σε ασθενείς με ραγοειδίτιδα, η ευαισθησία των αυξημένων επιπέδων sIL-2R στον εντοπισμό της υποκείμενης σαρκοείδωσης είναι περίπου 81%-98%. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με εξωπνευμονική συμμετοχή τείνουν να έχουν σχετικά υψηλά επίπεδα sIL-2R ορού, υποδεικνύοντας τις δυνατότητές της ως βιοδείκτη για τη σταδιοποίηση ή/και την αξιολόγηση της σοβαρότητας της νόσου.
