Η μέτρηση του αζώτου ουρίας αίματος (ή της ουρίας αίματος) μαζί με την κρεατινίνη αποτελούν τις πιο συνηθισμένες εξετάσεις για την αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών. Στην Αμερική είναι πιο συνηθισμένη η μέτρηση του αζώτου ουρίας ενώ στην Ευρώπη και την Ελλάδα η μέτρηση της ουρίας. Πρακτικά πρόκειται για την ίδια εξέταση. Το άζωτο ουρίας αίματος και η ουρία αίματος συνδέονται με την εξής μαθηματική σχέση: Άζωτο Ουρίας Αίματος (mg/dL) = Ουρία Αίματος (mg/dL) / 2.1428
Συνήθως αναφέρεται ως BUN (Blood Urea Nitrogen, Άζωτο Ουρίας Αίματος). Το άζωτο ουρίας αποτελεί μέρος της ουρίας, μιας ουσίας που σχηματίζεται στο ήπαρ μέσω της ενζυμικής διαδικασίας καταβολισμού των πρωτεϊνών. Η ουρία φυσιολογικά διηθείται ελεύθερα μέσω των νεφρικών σπειραμάτων, με ένα μικρό ποσοστό να επαναρροφάται στα σωληνάρια και το υπόλοιπο να απεκκρίνεται στα ούρα. Η παθολογική κατάσταση που υπάρχουν αυξημένα επίπεδα αζώτου ουρίας στο αίμα ονομάζεται αζωθαιμία. Ωστόσο, το άζωτο ουρίας είναι μη ειδική εξέταση όσον αφορά στην αιτία, η οποία μπορεί να έχει είτε προνεφρική, είτε νεφρική, είτε μετανεφρική προέλευση.
Σε προνεφρικές αιτίες μπορούν να ομαδοποιηθούν παράγοντες που οδηγούν σε ανεπαρκή νεφρική κυκλοφορία ή καταστάσεις που προκύπτουν από αφύσικα υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης στο αίμα.
Στις νεφρικές αιτίες ανήκουν εκείνες που σχετίζονται με τη νεφρική διήθηση και την απέκκριση του αζώτου ουρίας.
Μετανεφρικές αιτίες είναι αυτές που σχετίζονται με αποφρακτικές καταστάσεις του κατώτερου ουροποιητικού και που έχουν ως αποτέλεσμα τη διάχυση του αζώτου ουρίας των ούρων πίσω στην κυκλοφορία του αίματος.
Η ουραιμία είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα συμπτώματα που συμβαίνουν σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις της ουρίας στο αίμα και μπορεί να συμβούν σε επίπεδα αζώτου ουρίας μεγαλύτερα από 200 mg/dL (>70 mmol/L). Επίσης σημασία έχουν και τα χαμηλά επίπεδα αζώτου ουρίας σε σοβαρή ηπατική νόσο. Ένα κατεστραμμένο ήπαρ που δεν είναι σε θέση να συνθέσει ουρία από τον καταβολισμό των πρωτεϊνών, έχει σαν αποτέλεσμα αύξηση της συγκέντρωσης αμμωνίας (ΝΗ3) στο αίμα, προκαλώντας ηπατική εγκεφαλοπάθεια.
Τι σημαίνουν οι Παθολογικές Τιμές;
- Αύξηση: Νόσος του Addison, αλλεργική πορφύρα, αμυλοείδωση, κατάχρηση αναλγητικών, μεταγγίσεις αίματος, καχεξία, καρδιακή ανεπάρκεια, συγγενής υπολασία νεφρών, αφυδάτωση, σακχαρώδης διαβήτης, διαβητική κετοξέωση, δίαιτα (υψηλής πρωτεΐνης), σύνδρομο Fanconi, υπερβολική ενυδάτωση, γαστρεντερική αιμορραγία, σπειραματονεφρίτιδα, σύνδρομο Goodpasture, ουρική αρθρίτιδα, δηλητηρίαση με βαρέα μέταλλα, αιμοσφαιρινουρία, λοίμωξη, εντερική απόφραξη, πολλαπλό μυέλωμα, έμφραγμα του μυοκαρδίου (οξύ), νεφρίτιδα, νεφροπάθεια (υπερασβεστιαιμική, υποκαλιαιμική), νεφροσκλήρυνση, παγκρεατίτιδα, περιτονίτιδα, πνευμονία, οζώδης πολυαρτηρίτιδα, πολυκυστική νόσος, μετεγχειρητική κατάσταση, πρόσληψη πρωτεΐνης (υπερβολική), πυελονεφρίτιδα, στένωση της νεφρικής αρτηρίας ή θρόμβωση, νέκρωση του φλοιού του νεφρού, νεφρικά νεοπλάσματα, φυματίωση των νεφρών, νεφρική φλεβική θρόμβωσηη σκληροδερμία, σήψη, σοκ, δρεπανοκυτταρική αναιμία, πείνα, άγχος, υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα, διαπύηση, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, θυρεοτοξίκωση, νέκρωση όγκου, ουραιμία, απόφραξη των ουροφόρων οδών. Λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως: ακετοεξαμίδη, ακετόνη, αντιόξινα, αμινοφαινόλη, άλατα αμμωνίου, αμφοτερικίνη Β, αναβολικά στεροειδή, ανδρογόνα, ενώσεις αντιμονίου, αργινίνη, αρσενικό, ασκορβικό οξύ, ασπαραγινάση, βακιτρακίνη, άλατα ασβεστίου, καπρεομυκίνη, καπτοπρίλη, καρμουστίνη, κεφαλοριδίνη, χλωράλη, χλωραμφενικόλη, χλωροβουτανόλη, νατριούχο χλωροθειαζίδιο, χλωροθαλιδόνη, κλονιδίνη, κολιστιμεθάτη, δεξτράνη, δεξτρόζη, δισοπυραμίδη, δοξαπράμη, αιθακρυνικό οξύ, φλουφεναζίνη, φοσινοπρίλη, φουροσεμίδη, θειική γουανεθιδίνη, θειική γενταμυκίνη, γουανεθιδίνη, υδροξυουρία, ινδομεθακίνη, καναμυκίνη, ανθρακικό λίθιο, μαριχουάνα, μεκλοφεναμικό νάτριο, μεφενεζίνη, ενώσεις υδραργύρου, διουρητικά, μεθικιλλίνη, μεθοξυφλουράνιο, μεθοσουξιμίδιο, μεθυλντόπα, μεθυλπρεδνισολόνη ηλεκτρικό νάτριο, μεθυσεργίδη, μετολαζόνη, μετοπρολόλη τρυγικό, μιθραμυκίνη, μορφίνη, ναλιδιξικό οξύ, ναπροξένη, νεομυκίνη, νιτροφουραντοϊνη, παραμεθαζόνη, πολυμυξίνη Β, προπρανολόλη, σαλικυλικά, σπεκτινομυκίνη, στρεπτοδορνάση, στρεπτοκινάση, σουλφονυλουρίες, τετρακυκλίνη, θειαζιδικά διουρητικά, τολμετίνη, τριαμτερένιο, βανκομυκίνη.
- Μείωση: Ακρομεγαλία, κατάχρηση αλκοόλ, αμυλοείδωση, κοιλιοκάκη, κίρρωση, διατροφή (ανεπαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης), πρόσληψη υγρών (υπερβολική), αιμοκάθαρση, ηπατίτιδα, παιδική ηλικία, καταστροφή του ήπατος, υποσιτισμός, νεφροπάθεια, αύξηση του όγκου του πλάσματος, εγκυμοσύνη. Λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως: χλωραμφαινικόλη, στρεπτομυκίνη, θυμόλη.
Σημαντική Σημείωση
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων αποτελούν την σημαντικότερη παράμετρο για τη διάγνωση και την παρακολούθηση όλων των παθολογικών καταστάσεων. Το 70-80% των διαγνωστικών αποφάσεων βασίζεται στις εργαστηριακές εξετάσεις. Η ορθή ερμηνεία των εργαστηριακών αποτελεσμάτων επιτρέπει στον γιατρό να διακρίνει την "υγεία" από τη "νόσο".
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως το αριθμητικό αποτέλεσμα μιας μεμονωμένης ανάλυσης. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων πρέπει να ερμηνεύονται σε σχέση με το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα και τα αποτελέσματα άλλων εργαστηριακών εξετάσεων και πληροφοριών. Ο προσωπικός σας γιατρός μπορεί να εξηγήσει τη σημασία των αποτελεσμάτων των εξετάσεων σας.
Στη Διαγνωστική Αθηνών απαντάμε σε κάθε σας απορία σχετικά με τις εξετάσεις που κάνετε στο εργαστήριο μας και επικοινωνούμε με τον γιατρό σας προκειμένου να έχετε την καλύτερη δυνατή ιατρική φροντίδα.
