Η μέτρηση του ασβεστίου στο αίμα χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και την παρακολούθηση ενός μεγάλου φάσματος διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων νοσημάτων των οστών, των νεφρών, των παραθυρεοειδών αδένων και του γαστρεντερικού συστήματος. Τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση των επιπέδων της βιταμίνης D και των λευκωμάτων στον οργανισμό.
Το ασβέστιο (Ca) βρίσκεται στο αίμα σε δύο μορφές. Περίπου το 50% βρίσκεται σε ελεύθερη μορφή και το άλλο 50% είναι συνδεδεμένο με πρωτεΐνες του πλάσματος, κυρίως με την αλβουμίνη. Το ασβέστιο που κυκλοφορεί σε ελεύθερη μορφή είναι το βιολογικά δραστικό. Οι λειτουργίες του περιλαμβάνουν τη σύσπαση των μυών, τη λειτουργία της καρδιάς, τη διαβίβαση των νευρικών σημάτων και την πήξη του αίματος. Το ποσό του ασβεστίου στο αίμα είναι ελάχιστο σε σχέση με το 98% έως 99% που βρίσκεται αποθηκευμένο στα δόντια και τα οστά. Η αποθήκευση του ασβεστίου στα οστά παρέχει μια εξαιρετική δεξαμενή η οποία είναι άμεσα διαθέσιμη για την απελευθέρωση του στην κυκλοφορία του αίματος, διατηρώντας φυσιολογικό το επίπεδο του ασβεστίου στο αίμα. Υπάρχει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ ασβεστίου και φωσφόρου: όταν η συγκέντρωση του ασβεστίου στον ορό αυξάνεται, η συγκέντρωση του φωσφόρου μειώνεται.
Δύο ορμόνες λειτουργούν μαζί για να ελέγξουν τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα. Η καλσιτονίνη (CT), η οποία εκκρίνεται από τον θυρεοειδή αδένα και προκαλεί απέκκριση του ασβεστίου από τους νεφρούς, με αποτέλεσμα να μειώνεται η συγκέντρωση του ασβεστίου στο αίμα και η παραθορμόνη (PTH) η οποία επιδρά άμεσα στα οστά με σκοπό να απελευθερώσει το ασβέστιο στο αίμα όταν απαιτείται και επίσης αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο και τους νεφρούς.
Η μέτρηση του ασβεστίου στο αίμα παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων και τον μεταβολισμό του ασβεστίου. Χρησιμοποιείται επίσης για την αξιολόγηση ορισμένων νεοπλασιών, δεδομένου ότι τα καρκινικά κύτταρα απελευθερώνουν ασβέστιο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα (υπερασβεστιαιμία).
Δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του κυκλοφορούντος ασβεστίου συνδέεται με τη λευκωματίνη (αλβουμίνη), τα επίπεδα ασβεστίου στο αίματος πρέπει να ερμηνεύονται σε σχέση με τη συγκέντρωση της λευκωματίνης. Όταν η λευκωματίνη μειώνεται κατά 1 gr, η συνολική συγκέντρωση του ασβεστίου στον ορό μειώνεται περίπου κατά 0.8 mg λόγω της μείωσης του δεσμευμένου ασβεστίου. Το ποσό του ελεύθερου ασβεστίου δεν αλλάζει. Ασθενείς με υπερασβεστιαιμία μπορεί να έχουν βύθιο πόνο των οστών, νεφρολιθίαση και μυϊκή υποτονία. Ασθενείς με υπασβεστιαιμία ή μειωμένη συγκέντρωση ασβεστίου στον ορό, μπορεί να εμφανίσουν μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα χέρια, τα πόδια και γύρω από το στόμα, μυϊκές συσπάσεις, καρδιακές αρρυθμίες, και ενδεχομένως σπασμούς. Αυτοί οι ασθενείς μπορεί επίσης να παρουσιάζουν τα σημεία Chvostek και Trousseau.
Τι σημαίνουν οι Παθολογικές Τιμές;
- Αύξηση: Ακρομεγαλία, νόσος του Addison, κατάχρηση αντιόξινων, αφυδάτωση, νόσος του Hodgkin, υπερπαραθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, παρατεταμένη ακινητοποίηση, λευχαιμία, καρκίνος πνεύμονα, μεταστατικός καρκίνος των οστών, πολλαπλό μυέλωμα, νόσος Paget, όγκοι παραθυρεοειδών, καρκίνος νεφρού, αναπνευστική οξέωση, σαρκοείδωση, δηλητηρίαση με βιταμίνη D, σύνδρομο Williams. Η λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως: αναβολικά στεροειδή, ανδρογόνα, αντιόξινα, ανθρακικό ασβέστιο, γλυκονικό ασβέστιο, άλατα ασβεστίου, εργοκαλσιφερόλη, οιστρογόνα, υδραλαζίνη, ινδομεθακίνη, λίθιο, παραθορμόνη, προγεστερόνη, ταμοξιφαίνη, θεοφυλλίνη, θειαζιδικά διουρητικά, θυρεοειδικές ορμόνες, βιταμίνη Α, βιταμίνη D.
- Μείωση: Οξεία παγκρεατίτιδα, αλκοολισμός, χρόνια νεφρική νόσος, διάρροια, πρώιμη νεογνική υπασβεστιαιμία, υπερφωσφαταιμία, υποπαραθυρεοειδισμός, χαμηλό επίπεδο λευκωματίνης, δυσαπορρόφηση, μαζικές μεταγγίσεις αίματος, μεταβολική αλκάλωση, οστεομαλακία, νεφρική ανεπάρκεια, ραχίτιδα, σοβαρός υποσιτισμός, ανεπάρκεια βιταμίνης D. Η λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως: ακεταζολαμίδη, αντιόξινα, αντισπασμωδικά, ασπαραγινάση, ασπιρίνη, βαρβιτουρικά, καλσιτονίνη, σισπλατίνη, κορτικοστεροειδή, χολεστυραμίνη, φουροσεμίδη, γαστρίνη, γενταμυκίνη, γλυκαγόνη, γλυκόζη, ηπαρίνη, υδροκορτιζόνη, ινσουλίνη, σίδηρο, καθαρτικά, διουρητικά της αγκύλης, άλατα του μαγνησίου, μεθικιλλίνη, φαινοβαρβιτάλη, φαινυτοΐνη, σουλφοναμίδες.
Σημαντική Σημείωση
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων αποτελούν την σημαντικότερη παράμετρο για τη διάγνωση και την παρακολούθηση όλων των παθολογικών καταστάσεων. Το 70-80% των διαγνωστικών αποφάσεων βασίζεται στις εργαστηριακές εξετάσεις. Η ορθή ερμηνεία των εργαστηριακών αποτελεσμάτων επιτρέπει στον γιατρό να διακρίνει την "υγεία" από τη "νόσο".
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως το αριθμητικό αποτέλεσμα μιας μεμονωμένης ανάλυσης. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων πρέπει να ερμηνεύονται σε σχέση με το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα και τα αποτελέσματα άλλων εργαστηριακών εξετάσεων και πληροφοριών. Ο προσωπικός σας γιατρός μπορεί να εξηγήσει τη σημασία των αποτελεσμάτων των εξετάσεων σας.
Στη Διαγνωστική Αθηνών απαντάμε σε κάθε σας απορία σχετικά με τις εξετάσεις που κάνετε στο εργαστήριο μας και επικοινωνούμε με τον γιατρό σας προκειμένου να έχετε την καλύτερη δυνατή ιατρική φροντίδα.
