Η αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια (ACCPN) είναι μια σπάνια γενετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την απουσία του μεσολόβιου (ολική ή μερική). Αυτή η δομή συνδέει τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου. Επιπλέον, οι ασθενείς με αυτή την κατάσταση μπορεί να εμφανίσουν περιφερική νευροπάθεια, η οποία περιλαμβάνει βλάβη στα περιφερικά νεύρα που εκπορεύονται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.
Ο γενετικός έλεγχος της αγενεσίας του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια συμπεριλαμβάνεται στον Γενετικό Έλεγχο των Μονογονιδιακών Νοσημάτων της Διαγνωστικής Αθηνών μαζί με άλλα περίπου 100 κληρονομικά νοσήματα, μεταξύ των οποίων η κυστική ίνωση (71 μεταλλάξεις) και ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού (γονίδια BRCA1 415 μεταλλάξεις & BRCA2 419 μεταλλάξεις).
Είναι ένα πολύ σπάνιο σύνδρομο με αυτοσωματικό υπολειπόμενο τρόπο κληρονομικότητας που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στον πληθυσμό που προέρχεται από το Κεμπέκ του Καναδά. Το γονίδιο που σχετίζεται με την αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια είναι το SLC12A6, το οποίο εμπλέκεται στη νευρωνική μετανάστευση κατά την ανάπτυξη του μεσολόβιου σώματος στο εμβρυϊκό στάδιο.
Σημαντικά χαρακτηριστικά της αγενεσίας του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια περιλαμβάνουν:
- Αγενεσία του μεσολοβίου: Το μεσολόβιο είναι απαραίτητο για την επικοινωνία μεταξύ των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου. Σε ασθενείς με αγενεσία του μεσολοβίου, αυτή η δομή είναι είτε εντελώς απούσα είτε υποανάπτυκτη. Η αγενεσία του μεσολοβίου μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα νευρολογικά και γνωστικά συμπτώματα, που ποικίλλουν ευρέως μεταξύ των προσβεβλημένων ατόμων.
- Διανοητικές και αναπτυξιακές αναπηρίες: Η αγενεσία του μεσολοβίου συνδέεται συχνά με διανοητικές και αναπτυξιακές αναπηρίες. Η σοβαρότητα αυτών των αναπηριών μπορεί να ποικίλει, που κυμαίνεται από ήπια έως μεγάλη.
- Επιληπτικές κρίσεις: Τα άτομα με αγενεσία του μεσολοβίου μπορεί να είναι επιρρεπή σε επιληπτικές κρίσεις, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν περαιτέρω σε νευρολογικά συμπτώματα.
- Περιφερική νευροπάθεια: Η περιφερική νευροπάθεια περιλαμβάνει βλάβη στα περιφερικά νεύρα, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως αδυναμία, μούδιασμα και πόνο στα άκρα. Η περιφερική νευροπάθεια είναι ένα πρόσθετο χαρακτηριστικό που διακρίνει αυτή την κατάσταση από την μεμεονωμένη αγενεσία του μεσολοβίου.
- Κινητικές και αισθητηριακές διαταραχές: Η περιφερική νευροπάθεια μπορεί να οδηγήσει σε κινητικές και αισθητηριακές βλάβες στα άκρα, επηρεάζοντας την ικανότητα ενός ατόμου να περπατά και να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες.
Μεταλλάξεις σε συγκεκριμένα γονίδια συνήθως προκαλούν αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια. Τα συγκεκριμένα γονίδια που εμπλέκονται μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των προσβεβλημένων ατόμων.
Η διαχείριση αυτής της κατάστασης είναι γενικά υποστηρικτική και μπορεί να περιλαμβάνει παρεμβάσεις όπως φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία και εκπαιδευτική υποστήριξη προσαρμοσμένη στις ανάγκες του ατόμου. Οι επιληπτικές κρίσεις, εάν υπάρχουν, μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιεπιληπτικά φάρμακα.
Οι ασθενείς με αυτή την πάθηση και οι οικογένειές τους πρέπει να συνεργαστούν στενά με μια διεπιστημονική ομάδα, συμπεριλαμβανομένων νευρολόγων, γενετικών συμβούλων και άλλων ειδικών, για να αντιμετωπίσουν το ευρύ φάσμα συμπτωμάτων και προκλήσεων που σχετίζονται με την αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια.
Η αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια είναι ένα σύνδρομο που ακολουθεί ένα αυτοσωμικό υπολειπόμενο τρόπο κληρονομικότητας στο οποίο έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις σύνθετων ετεροζυγωτών (παρουσία δύο διαφορετικών παθογόνων παραλλαγών σε ετεροζυγωτία). Προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο SLC12A6 που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη KCC3, έναν μεταφορέα ιόντων χλωρίου και καλίου. Αυτό το γονίδιο εκφράζεται κυρίως στον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και τα γάγγλια της ραχιαίας ρίζας του περιφερικού νευρικού συστήματος. Έχει προταθεί ότι οι μεταλλάξεις στον μεταφορέα SLC12A6 θα μπορούσαν να τροποποιήσουν τις συγκεντρώσεις χλωρίου στους νευρώνες που επηρεάζουν τη νευρωνική δραστηριότητα και την ανταπόκρισή τους στον νευροδιαβιβαστή GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ).
Μία από τις πιο γνωστές παθογόνες παραλλαγές είναι η c.2436+1del, η οποία επηρεάζει μια θέση ματίσματος (splicing). Αυτή η παραλλαγή είναι συχνή στον γαλλοκαναδικό πληθυσμό των περιοχών Saguenay και Lac-St-Jean του Κεμπέκ του Καναδά, όπου 1 στους 23 κατοίκους είναι φορείς. Ωστόσο, οι παραλλαγές c.2436+1del και η αγενεσία του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια, έχουν πολύ χαμηλό επιπολασμό στον υπόλοιπο κόσμο.
Ο γενετικός έλεγχος της αγενεσίας του μεσολοβίου με περιφερική νευροπάθεια αναλύει τις 4 συχνότερες παθογόνες μεταλλάξεις του γονιδίου SLC12A6.
Με την συγκεκριμένη τεχνική που χρησιμοποιείται στην γενετική ανάλυση, αναλύονται μόνον οι συγκεκριμένες μεταλλάξεις του γονιδίου που αναφέρονται και που βιβλιογραφικά είναι οι σημαντικότερες και οι πιο συχνές. Όμως θα πρέπει να σημειωθεί, ότι είναι πιθανόν να υπάρχουν και άλλες γονιδιακές ή χρωμοσωμικές μεταλλάξεις στο προς έλεγχο γονίδιο και που δεν είναι δυνατόν να εντοπισθούν με την συγκεκριμένη μέθοδο. Για αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές τεχνικές ανάλυσης όπως π.χ. η αλληλούχιση επόμενης γενιάς (NGS).
