Η αδιπονεκτίνη είναι μια ορμόνη που προέρχεται από τον λιπώδη ιστό και φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία από την αντίσταση στην ινσουλίνη, τον διαβήτη και την αθηροσκλήρωση. Τα μειωμένα επίπεδα αδιπονεκτίνης πιστεύεται ότι παίζουν κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2, της παχυσαρκίας και των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Περισσότερες πληροφορίες
Η αδιπονεκτίνη είναι μια πρωτεΐνη 244 αμινοξέων που εκκρίνεται κυρίως από τον λιπώδη ιστό. Έχει αποδειχθεί επίσης ότι η αδιπονεκτίνη εκφράζεται και σε άλλους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των οστεοβλαστών, των κυττάρων του ηπατικού παρεγχύματος, των μυϊκών κυττάρων, των επιθηλιακών κυττάρων και του πλακούντα. Η ανθρώπινη αδιπονεκτίνη κωδικοποιείται από το γονίδιο Adipo Q, το οποίο βρίσκεται στο χρωμόσωμα 3. Τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης στον ορό μειώνονται στην παχυσαρκία και συνδέονται θετικά με την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Η αδιπονεκτίνη παρουσιάζει αντιδιαβητική, αντιφλεγμονώδη και αντιαθηρογόνο δράση και λειτουργεί επίσης ως ευαισθητοποιητής στην ινσουλίνη. Ως εκ τούτου, αποτελεί έναν νέο θεραπευτικό στόχο για τον διαβήτη και το μεταβολικό σύνδρομο. Η αδιπονεκτίνη παίζει επίσης κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή ομοιόσταση μέσω της δράσης της στον υποθάλαμο.
Αδιπονεκτίνη και παχυσαρκία
Τα άτομα με παχυσαρκία έχουν μειωμένα επίπεδα αδιπονεκτίνης. Από την άλλη πλευρά, τα επίπεδα αδιπονεκτίνης είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό σε άτομα που είναι λιποβαρή σε σημαντικό βαθμό, όπως σε άτομα που έχουν νευρική ανορεξία ή υποσιτισμό. Γενικά, όσο περισσότερο σωματικό λίπος έχει κάποιος, τόσο χαμηλότερα είναι τα επίπεδα αδιπονεκτίνης και το αντίστροφο. Η απώλεια βάρους σε άτομα με παχυσαρκία έχει ως αποτέλεσμα αύξηση των επιπέδων αδιπονεκτίνης.
Αδιπονεκτίνη και αντίσταση στην ινσουλίνη
Δεδομένου ότι η αδιπονεκτίνη βοηθά στην ευαισθησία στην ινσουλίνη, τα άτομα που παρουσιάζουν αντίσταση στην ινσουλίνη έχουν συνήθως χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης. Η αντίσταση στην ινσουλίνη συμβαίνει όταν τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται στην ινσουλίνη όπως θα έπρεπε, με αποτέλεσμα την υπερβολική απελευθέρωση ινσουλίνης (υπερινσουλιναιμία).
Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε προδιαβήτη, διαβήτη τύπου 2 και διαβήτη κύησης. Ενώ η αντίσταση στην ινσουλίνη συνδέεται συχνά με την παχυσαρκία, οι άνθρωποι μπορεί να έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη χωρίς να είναι παχύσαρκοι. Και τα άτομα που έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη χωρίς παχυσαρκία έχουν συνήθως επίσης χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης. Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει ένας γενετικός παράγοντας που εμπλέκεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη και την αδιπονεκτίνη.
Αδιπονεκτίνη και αθηροσκλήρωση
Η αθηροσκλήρωση είναι μια κατάσταση που συμβαίνει όταν δημιουργείται αθηρωματική πλάκα στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών. Η πλάκα είναι μια ουσία που αποτελείται από λίπος, χοληστερόλη, ασβέστιο και άλλες ουσίες. Καθώς η πλάκα συσσωρεύεται, οι αρτηρίες γίνονται σκληρές και στενές.
Δεδομένου ότι η αδιπονεκτίνη έχει αντιφλεγμονώδη δράση που βοηθούν στην προστασία της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων, τα χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης μπορούν να συμβάλουν στην αθηροσκλήρωση και άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Αδιπονεκτίνη και λιποδυστροφία
Η λιποδυστροφία είναι μια ομάδα σπάνιων συνδρόμων που προκαλούν έλλειψη λίπους (λιπώδους ιστού) σε ορισμένα μέρη του σώματος, ενώ υπάρχουν υπερβολικές ποσότητες λίπους σε άλλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων οργάνων όπως το συκώτι. Ένα άτομο μπορεί να γεννηθεί με λιποδυστροφία ή να την εμφανίσει αργότερα στη ζωή του.
Οι συγγενείς (από τη γέννηση) και οι σχετιζόμενες με τον HIV λιποδυστροφίες σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης. Αυτό είναι πιθανό επειδή η αδιπονεκτίνη παίζει ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το σώμα αποθηκεύει το λίπος.
Θεραπεία για μη φυσιολογικά επίπεδα αδιπονεκτίνης
Μια φυσική θεραπεία για τη βελτίωση των επιπέδων αδιπονεκτίνης είναι η συνεχής άσκηση και η απώλεια βάρους.
Φάρμακα όπως η μετφορμίνη και οι θειαζολιδινεδιόνες, που χορηγούνται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, οδηγούν σε αύξηση των επιπέδων αδιπονεκτίνης.
